Çocuklarda Akran Zorbalığı
7 Ocak 2023Bebeklerde Cilt Bakımı Nasıl Yapılır?
11 Ocak 2023Bebeğiniz doğduktan sonra hastane işlemlerinizi tamamlayıp eve dönüğünüzde yeni hayatınıza alışmaya çalışırsınız. Bu süreçte yenidoğan bebek sağlığı açısından yakın takip edilmelidir. Özellikler anneler “kaygı” duygusunun verdiği hislerle hep tedirgin hissedebilirler. İlk dönemlerde en çok korkulan “sarılık” olur.
Yenidoğan bebek sağlığı açısından önemli ve kontrolü yapılması gereken hastalıklar vardır.
Yenidoğan Bebeklerde Sarılık
Yenidoğan döneminin belki de en yaygın hastalığıdır. Anneler eve döndükten 5 gün sonra tekrar kontrol için çağırılır. Bu sürede anne gözlemi önemlidir.
Sarılık Nedir?
Sarılık çoğu bebekte gözlemlenebilen, kendiliğinden geçtiği düşünülse de ciddi etkilere sebep olabilecek bir hastalıktır. Sarılık fazla oldukça bebeğinizin yüzünde, kol, bacak ve gövdesinde de renk değişimine rastlayabilirsiniz. Gözle görülür bir durum olabilmektedir. Erken fark ettiğinizde doktora giderek test yaptırabilirsiniz.
Bebeklerde sarılık sınırı, 5 mg/dl’dir. Bunu doktor kontrolünde detaylı olarak kontrol ettirebilir ve bilgi edinebilirsiniz. Anneler bu durumda çok fazla kaygı ve üzüntü yaşayabilir. Ancak gözleminiz önemlidir.
Bebeğin Sarılık Olmaması İçin Ne Yapılmalıdır?
Bebeklerde oluşabilen sarılığın tedavisinde en etkili yöntem bebeğin sıklıkla emzirilmesidir. Yenidoğan bir bebek günde 10 ile 12 defa emzirilmesi önerilmektedir. Bebek, vücutta bulunan bilirubin maddesini idrar ile dışarı atacağından dolayı bol bol emzirilmesi oldukça önemli bir durumdur.
Emzirme önemli yer kapladığı için annelerin dinlenmesi, stres altında olmaması gerekmektedir. Bu yüzden bebeğiniz ve kendi ruh sağlığınız için güçlü kalmanız çok önemlidir.
Bebek sağlığı dendiğinde diğer akla gelen, kasık ve göbek fıtığıdır.
Yenidoğan Bebeklerde Kasık ve Göbek Fıtığı
Bebeklerde göbek deliğinin içinde göbek bağının geçebilmesi için bir açıklık bulunur. Normalde bu açıklık doğumdan hemen önce kapanır. Ancak bazı durumlarda açıklık kapanmaz ve bağırsak dokusu buradan çıkarak fıtıklaşır. Bebeklerde göbek fıtığı belirtisi olarak göbek deliği çevresinde şişliği söyleyebiliriz.
Bebeklerde kasık fıtığı ise, kasık bölgesindeki kasların güçsüzlüğü nedeniyle bağırsak dokusunun dışarı çıkması nedeniyle oluşur. Bu iki fıtık çeşidi de cerrahi müdahale ile tedavi edilir.
Bebeklerde Kolik
Bebeklerde kolik, genelde doğumdan 2-3 hafta sonra görülmeye başlar. Kolik bebekler sık sık ağlama krizlerine girer, çok yoğun gaz sancıları vardır.
Kolik günün belli bir saatinde ortaya çıkan ve bebeklerin durmadan ağladığı ve aileleri çok tedirgin eden bir dönemdir. Bende başladığında anda bebeğimle beraber ağlamaya başlar kendimi çok çaresiz hissederdim. Bu sebeple tamamen geçmese de hafifletmeye çalıştığım kolik sancısında neler yaptığımdan bahsedeceğim.
Kolik Tecrübesi Neler Yaptım?
Anne olduktan sonra kelime hazineme bir kelime daha eklendi. “Kolik” .Hiç tanışmak istemezdim. Yeni bir anneyim. Bebeğimle birbirimize alışmaya, ona vakit ayırmaya, duygularını anlamaya ,sevgimi hissetmesi için elinden geleni yapmaya çalışırken ağlama krizlerinin gelmesiyle çaresizlik, korku, kaygı gibi duygularla daha sıkı olmaya başladım. Kolik nedir?, Tedavisi bulunamayan bir şeye verilen takma isim mi?.
Her şeyin güzel başladığı bu sürece alıştım ve artık kafamda bazı şeyleri oturtmuştum. Bebeğim 20 , 25 günlüktü. Bir anda bitmek bilmeyen huzursuzluklar, ağlamalar başladı. Bebeklerde gaz olabileceğini daha önce okumuş, hazırlıklıydım. Burada bir tuhaflık vardı. Ağlamalar tam saat 6 da başlıyor 2 , 3 saat durmadan ve bazen çok daha şiddetli artmaya devam ediyordu.
Doktorumuza sorduğumuzda bebeğiniz “kolik bebek” dedi .
Kolik, ortada görünür hiçbir neden olmadan üç hafta ya da daha uzun bir süre, haftada üç gün ya da daha fazla, peş peşe günde üç saat veya daha fazla devam eden yoğun, yüksek sesli ve sakinleştirilemeyen ağlama nöbetleri olarak tanımlanabilir.” şeklinde yanıt aldık. Yani benim anladığım ve bebeğimde gözlemlediğim, çözümü sadece zamandı. Bebeğin sindirim sistemi geliştikçe gazını rahat çıkarabilecek ve artık dış dünyaya hazır hale gelecekti. Saat 6 olmasın diye dua ederdim. Ağlama krizleri başladığında bebeğim kıpkırmızı olur ve peş peşe susmadan ağlamaya devam ederdi. Çözüm bulamadığım için bende ağlamaya başlardım çaresizlikten.
Bir şeyler yapmalıydım. Bebek sağlığı hakkında hiç okumadığım kadar yazı okudum. Baya deneyim kazandım anlayacağınız. Aşağıda okuduğum yöntemleri yazacağım sonrasında biz neler yaptık devam edelim ..
- Rahatlatıcı sesler ( saç kurutma , çamaşır makinesi, davlumbaz , elektrikli süpürge)
- Bebeği sıcak tutmak.
- Anne kucağı arabayla gezdirmek.
- Plates topunda zıplamak.
- Bebeği odalarda gezdirerek kulağına şarkı mırıldanmak.
- Banyo yaptırmak.
- Masaj yapmak.
- Her beslenmeden sonra gazını çıkarmak.
- Beslerken hava yutmamasını sağlamak.
- Çarşaf yada hamakta sallamak.
- Gazlı olan bebeğiniz o gazı çıkartamadıysa yada daha fazla hava yutarak gaz oranı artmışsa kolikle daha çok başa çıkmaya çalışıyorsunuz.
Her bebek farklıdır. Tüm yöntemleri denemiş bir anne olarak bebeğime bir nebze iyi geldiğini düşündüğüm şeyler var.
- Saat 6 olmadan önce bebeğimin karnına masaj yapmaya başlardım.
- E bebek mağazasından kiraz çekirdekli sıcak tutan bebek torbasını aldım karın kısmına hafif ısıtıp onu koyuyordum faydasını gördüğüm günler oldu . Sıcak gaz çıkarması için yardımcı oldu.
- Saat tam 6 da ağlama krizi başlardı, kucağıma alarak davlumbazı açar ileri geri sallanır ve kulağına hafif bir ses tonuyla şarkı mırıldanırdım. Ağlaması biraz hafifler ve kucağımda uykuya kalırdı davlumbaz sesi eşliğinde.
- Her zaman bu yöntem işe yaramazdı bazen de çarşafta sallardık( kendini anne karnında hissediyormuş)
Bu dönemle tam anlamıyla başa çıkamamıştık, ben psikolojik olarak yıpranmaya başlamıştım Bebek sağlığı her şeyden daha önemli olsa da, tedirginlik duygunuz geçiyor ve bebek “annemde bir tuhaflık var “ korkusuyla ağlama şiddetini arttırıyordu. O anlarda çok zor ama bebeğim için yapmalıydım. Kendimi hep frenlemeye, bebeğime moral olarak iyi gözükmeye çalıştım. Başarılı olduğum günler de oldu , pes edip ağlama krizlerimde.
Her durumda olduğu gibi ”bu dönemler de geçecek, daha neler öğreneceksin “ derlerdi. Tam 3 ay sonra hiç bir şey yaşamamış gibi bir anda ağlamalarımız durdu. Bu durumlarda yanınızda daha soğuk kanlı kişiler olsun . Siz zaten paniksiniz ve bebeğe yansıyor, birde yakınızdakiler panikse bebek negatif ortamdan daha da rahatsız olmaya başlıyor.
Bizde bu dönemi böylece atlattık bebek sağlığı bir anne için o anlarda hatırlamak istediği şey oluyor. Eminim sizde bu süreci rahatlıkla atlatacaksınız.
Bebeklerde Reflü
Reflü Kabusu Yaşayan anneler bu başlığı gördüğünde ne demek istediğimi daha iyi anlayacaktır. Bebek reflüsünün nedeni çoğu zaman, mide ile yemek borusu arasındaki sfinkter adlı kaslı yapının henüz gelişmemiş olmasıdır. Bebeğim yaklaşık 7-8 ay boyunca bu sıkıntıyı yaşadı.
Bebeğimin Reflü Olduğunu Nasıl Anladım
Bebeğimdeki en belirgin özellik, kusma ve beraberindeki huzursuzluk olmuştu. Doktor muayenemizden sonra gaviscon toz almaya karar verdik.(doktorunuza danışarak yönlendirme almanızı tavsiye ederim, her bebek farklıdır) Kusmaları devam etti ancak miktarı azalmaya başladı. İlaç fayda etti sanırım.
Reflü Belirtileri
Reflünün belirtilerini gözlemlediğinizde vakit kaybetmeden doktora gitmeniz gerekmketdir.
- Bulantı, kusma
- Aşırı huzursuzluk, ağlamalar
- Meme reddi
- Beslenirken kendini geriye atma
- İnatçı hıçkırıklar
- Büyümede yavaşlama
- Tekrarlayan öksürükler
- Solunumla birlikte hışıltı
- Tekrarlayan orta kulak iltihabı gibi belirtilerle kendini belli edebilir.
Reflü Çözüm Önerileri
Öneri olarak çok fazla şey araştırdım. Sizin içinde aşağıda bana göre önemli olanları paylaşıyorum.
- Reflü yatağı: Ben kullandım ve özellikle bebeklik döneminin vazgeçilmezi oldu. Bebeğiniz henüz hareket edemediği için ve kusma anında boğulma riski olmaması adına kullanabilir yada yattığı yerin baş kısmını alttan bir şey ile yükseltebilirsiniz.
- Gece çok sık emzirmek: Yeni doğan dönemlerinde 1,5-2 saatte bir emzirmek zorundayız. Emzirmeyi kesmeyin ancak en az 15 dakika dik pozisyonda durmasını sağlayın. 6 aydan sonra doktor kontrolünüzde her şey yolundaysa gece emzirmesi azaltılabilir.
- Kıyafet Seçimi: Karın kısmı daha hassas olduğu için sıkmayan lastiksiz kıyafetler giydirilebilir. Beslenme Sonrası: Beslenme sonrası gaz çıkarılır ve karın kısmına bastırmayacak şekilde tutmanız uygun olacaktır. Yapılan baskı sonucu kusma tekrar yaşanabilir. Her bebekte farklılık göstermek koşulu ile yaklaşık 1 yaşından sonra bu rahatsızlık ortadan kalkıyor. Bizde de öyle oldu.
Reflü 2 farklı çeşitte olmaktadır. Geçici ve kalıcı. Geçici durumlarda bebeğiniz belli bir yaşa geldiğinde kendiliğinden düzelir. Ancak kalıcı ise ‘‘bebek gelişimi ve bebek sağlığı açısından çok ciddi etkileri var” demişti doktorumuz.
Bebekler kendini ifade edemediği için iyi bir gözlemle doğru tespitler yaparak doktorumuzdan yardım istemeliyiz. Yapılacak uygun tedavi ile sorun ortadan kalkacaktır.
Yenidoğan bebek sağlığı ilk gözlem ve tespitlerin yapıldığı, erken tanı sayesinde doğru yönlendirilebileceğiniz bir dönemdir. Anne olarak çocuğunuzu o kadar iyi tanıyacaksınız ki, herhangi bir değişikliği fark etmemeniz mümkün olmayacak. Bu sebeple önce kendinize güvenmelisiniz. Kalan her şey “sağlıkla” hallolacaktır.
Annece yaşadığım tecrübelerimi paylaştığım, duygularını anladığım ve ortak olduğum yazılarımdan haberdar olmak için @anneceblog instagram sayfamı takip edebilirsiniz.